Neonatolozi razvili uređaj koji produžava fetalni razvoj
Prijevremeni porod je jedan od vodećih uzroka smrtnosti novorođenčadi širom svijeta, prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije (WHO).
Sada ljekari razvijaju umjetnu maternicu koja bi mogla dramatično poboljšati šanse za preživljavanje beba rođenih prerano.
Ljekari razvijaju umjetnu maternicu dizajniranu da replicira uslove u majčinom tijelu, podržavajući novorođenčad rođenu između 24. i 28. sedmice trudnoće, period kada je preživljavanje moguće, ali komplikacije su česte.
Bebe rođene prerano suočavaju se sa ozbiljnim i često životno ugrožavajućim rizicima jer njihova tijela još nisu potpuno razvijena.
One su izložene većem riziku od smrti zbog komplikacija kao što su problemi sa disanjem, poteškoće pri hranjenju, loša regulacija tjelesne temperature i ponovljene infekcije.
Prema podacima Evropske komisije, oko 500.000 beba se prerano rodi u Evropi svake godine.
Pretermne bebe imaju manje nutritivnih rezervi i nezrele tjelesne sisteme, što povećava rizik od pothranjenosti, infekcija i dugoročnih razvojnih problema.
Što se beba ranije rodi, veći je rizik od dugoročnih komplikacija ili smrti.
Uređaj, koji su razvili neonatolozi iz Neonatalne jedinice intenzivne njege Univerzitetskog medicinskog centra Radboud u Nijmegenu, u Nizozemskoj, zapravo je zatvorena vreća ispunjena zagrijanom umjetnom amnionskom tečnošću.
Unutar takozvanog AquaWomb-a, beba je povezana sa umjetnom placentom koja joj obezbjeđuje kiseonik i hranljive materije.
Oponašajući uslove maternice, ljekari se nadaju da će produžiti fetalnu fazu razvoja i time poboljšati zdravstvene ishode kasnije u životu.
„Želimo sačuvati fetalnu fiziologiju, fetalnu cirkulaciju, želimo da ostane netaknuta… kako bi se beba mogla razvijati još nekoliko sedmica”, rekla je Myrthe van der Ven, suosnivačica AquaWomb-a.
Samo dodatne četiri sedmice razvoja mogu značajno poboljšati stope preživljavanja i smanjiti rizik od hroničnih zdravstvenih problema, kažu članovi tima koji radi na uređaju.
„Postoji ogromna razlika ako ste rođeni u 24. ili 28. sedmici… Znamo da mladi odrasli koji su rođeni prerano i dalje imaju komplikacije povezane sa njihovim pretermnim rođenjem”, rekao je Willem de Boode, pedijatar-neonatolog iz Neonatalne jedinice intenzivne njege Radboud Univerziteta u Nijmegenu.
Ključni zahtjev je porođaj carskim rezom, što omogućava da beba bude odmah prebačena u vreću ispunjenu umjetnom amnionskom tečnošću. To sprječava izlaganje zraku, koje može oštetiti pluća.
„Za porođaj je zaista važno spriječiti pokretanje spontanog disanja”, rekao je de Boode.
„To znači da je potreban uređaj za transfer iz maternice u perinatalnu podršku za život, kako beba ne bi počela disati zrak, nego da ostane u umjetnoj amnionskoj tečnosti”, dodao je.
Nakon transfera, beba mora biti povezana sa umjetnom placentom u roku od nekoliko minuta kako bi primala kiseonik i hranljive materije.
„Placenta majke više ne funkcioniše kada se beba rodi. To je, mislim, najkritičniji korak u cijelom postupku”, rekla je van der Ven.
Slična istraživanja se provode u Sjedinjenim Američkim Državama i Kanadi, dok naučnici nastavljaju raditi na transformaciji neonatalne njege.
Prema izvještaju WHO-a iz 2024. godine, globalno svakodnevno umre približno 6.400 novorođenčadi, što čini skoro 47% svih smrtnih slučajeva djece mlađe od pet godina.