Vijekovima se koristi u gastronomiji, a toliko je dragocjen da su ga drevni trgovci jednom koristili kao platežno sredstvo umjesto novca.
Iako je porijeklom iz Indije, biber je bio poznat i u staroj Grčkoj, a prvi zapisi datiraju iz 4. vijeka prije Hrista. Stari Rimljani su bili veliki ljubitelji bibera te su slali brojne brodove u Indiju radi opskrbeljivanja Carstva ovim skupocjenim začinom.
Iako postoji oko 2000 vrsta ovog začina, najzastupljenije su crni, bijeli, crveni i zeleni biber. Bijeli i crni biber potiču od iste biljke, ali se beru u različitim stepenovima zrelosti plodova. Tako se crni uobičajeno bere još nezreo ili neposredno pred zrenje, suši se na suncu dok ne postane crn i tvrd, a da bi dobili bijeli beru se zrele bobice kojima se skida opna prije sušenja. Zeleni se pak dobija branjem zrna prije zrenja, potapa se u slanoj vodi, pa suši na visokim temperaturama ili zamrzne da bi sačuvao boju.
Najaromatičniji od svih je zeleni biber, dok je najljući crni biber.
Crni biber se koristi kao začin gotovo svih vrsta jela, posebno salata, supa, umaka, mesa, divljači te u posebnoj proizvodnji sira.
Bijeli biber je pogodan za poboljšanje okusa kod laganih jela od piletine, ribe, krem supa i umaka kod kojih je potrebno istaknuti vizuelni utisak posluženog jela.
Zeleni biber obično se čuva u salamuri, a koristi se za pripremu jela od mesa, najčešće stejkova, ali i supa, salata, kuhane šunke, pašteta i namaza (zgnječite ga prije upotrebe).
Crveni biber idealan je za dekorisanje proizvoda, kod začinjavanja riba, dezertnih sireva s medom i voćem, za umake i razna druga jela, dok je piment ili jamajkanski biber (allspice, ili u prijevodu, začin za sve) slatkastog okusa koji podsjeća na mješavinu bibera, klinčića, muškatnog oraščića i cimeta.
Prema narodnoj medicini, biber uspješno ublažava povišenu tjelesnu temperaturu, upalu grla, mučninu, vrtoglavicu, otežano mokrenje, reume i artritis, a smiruje i nervozu, ublažava stres i nesanicu, pospješuje skidanje kilograma, poboljšava koncentraciju i pamćenje te jača živce. Prema novijim naučnim studijama, osim kihanja, udisanje pare od crnog bibera smanjuje i želju za cigaretama.