Strah i stres čine nas podložnijim bolestima

Opšte je poznato da stres i strah mogu da imaju direktan uticaj na imunološki sistem, čineći nas podložnijim bolestima. Međutim, do sada je bilo nejasno kako tačno funkcioniše ovaj mehanizam.

Dr Volfram Poler, kardiolog i  istraživač sa Univerzitetske klinike Šarite u Berlinu i Medicinskom fakultetu „Mount Sinai“ u Njujorku, zajedno sa timom istraživača,  uspio je  da pokaže u studiji na miševima da su određeni regioni mozga odgovorni za ključno kretanje leukocita u tijelu, a samim tim i koliko je organizam podložan virusnim infekcijama.

Stres nas stvarno čini bolesnima

„Ono što je za mene bilo najuzbudljivije jeste da sam vidio ogroman uticaj nekoliko stotina neurona u hipotalamusu na milione leukocita u cijelom tijelu“, kaže dr Poler.

Neuroni pokreću složen skup interakcija između tri endokrine žlezde, hipotalamusa, hipofize i nadbubrežne žlijezde. Ova takozvana osa stresa kontroliše mnoge reakcije na stres u tijelu.

Dr Poler i njegove kolege sproveli su istraživanje na miševima, od kojih su neki više puta bili izloženi stresnim situacijama. Životinje su zaključane u cilindar, premještene u novi kavez ili izložene mirisu urina prirodnih neprijatelja.

Istraživači su primjetili da su se određeni leukociti kod miševa povukli u koštanu srž i jednostavno više nisu radili svoj posao. Zbog toga su životinje pod stresom bile posebno podložne infekciji SARS-CoV-2 ili gripa. Životinje su ne samo brže oboljevale, već su i češće umirale.

Leukociti, granulociti i limfociti

Leukociti se nazivaju bijelim krvnim zrncima. Ona se formiraju u koštanoj srži i imaju različite funkcije u imunološkom sistemu.

U leukocite spadaju i granulociti, koji su dio nespecifičnog imunološkog sistema. U slučaju povrede, oni se bore protiv bakterija i parazita koji tako ulaze u organizam, ali nisu specijalizovani za neki određeni patogen.

Limfociti, s druge strane, koji takođe pripadaju bijelim krvnim zrncima uključuju T i B ćelije, koje ciljaju specifične antigene, odnosno proteine patogena, i čine ih bezopasnim. U slučaju SARS-CoV-2, to uključuje sada dobro poznate “spajk” odnosno šiljaste proteine.

Uslijed stresa limfociti se povlaće u koštanu srž

Dr Poler i njegov tim su primjetili da se ovi limfociti povlače u stresnim situacijama. Normalno je da se limfociti nalaze u takozvanim limfnim organima: slezeni, timusnoj žlijezdi ili limfnim čvorovima. Kod miševa pod stresom, oni su se povukli u koštanu srž.

Doktor ne može sa sigurnošću da kaže da li se ovaj mehanizam može na isti način prenijeti i na ljude. Ali osovina stresa koja je postala aktivna kod miševa postoji i kod ljudi. Za istraživača je zbog toga očigledno da strah i stres ljudski imunološki sistem mogu da učine podložnijim virusnim infekcijama, prenosi Deutsche Welle.

Povećava se koncentracija granulocita

Koliko god da je povlačenje limfocita nepovoljno u stresnim situacijama u slučaju virusnih infekcija, još nešto se dešava u tijelu,  bar u tijelima miševa koja su dr Poler i njegove kolege proučavali. Ono što su primjetili su povećanje granulocita ubrzo nakon što su miševi bili izloženi stresu.

Savršeno je logično da se ova prva, nespecifična odbrana imunološkog sistema aktivira u situaciji velikog straha, iz koje može nastati “bjekstvo ili borba”. Kako kaže dr Poler, tijelo se tako priprema za povredu.

Da li stres smanjuje efekat vakcinacije?

Istraživač razmišlja o još jednoj studiji, ovog puta na ljudima. Međutim, ne treba ih namjerno plašiti, već naprotiv, mjerama za smanjenje stresa postići posebno uravnoteženo stanje. Zatim želi da ih vakciniše protiv kovida-19.

Dr Poler ima pretpostavku koja proizlazi iz podataka prikupljenih u studiji na miševima.

“Ako se u uslovima stresa razvije slabiji specifičan imunološki odgovor na infekciju SARS-CoV-2, onda pod stresom može da dođe i do slabijeg imunološkog odgovora kada se vakciniše protiv virusa. A u slučaju vakcinacije, želite da postignete snažan imunski odgovor”.

Formiranje specifičnih antitela i T ćelija se inhibira uslijed stresa i rizik od ponovne infekcije i bolesti je veći.

Podaci koji direktno potkrepljuju ovu hipotezu još ne postoje, naglašava dr Poler. Međutim, sa relativnom sigurnošću se može reći: da manje stresa nije loše za zdravlje, prenosi Vijesti.me.

(n1)