Veganska ishrana i tinejdžerski ciklusi – recept za anemiju?

Objavljena u časopisu PLOS One, studija je pratila gotovo 400 srednjoškolki u Švedskoj i otkrila da djevojke s obilnim menstrualnim krvarenjem koje istovremeno izbjegavaju meso imaju čak četrnaest puta veći rizik od manjka željeza.

Tinejdžerke prirodno trebaju više željeza zbog hormonalnih promjena, a početak menstruacije dodatno povećava rizik od nedostatka. Učestali manjak željeza može dovesti do umora, slabije koncentracije i pada školskog uspjeha, ali se stanje može popraviti uz pravilan unos željeza.

Više od polovine učesnica (53%) prijavilo je obilno krvarenje koje utiče na svakodnevne aktivnosti, poput sporta ili društvenih događaja, te izaziva brigu o mogućem curenju i mrljama. Iako se obilne menstruacije u adolescenciji često povezuju s ciklusima bez ovulacije, kod 22% djevojaka otkriven je i poremećaj zgrušavanja krvi, poput von Willebrandove bolesti, što dodatno pojačava simptome.

Istraživači su primijetili važan propust u prevenciji: tinejdžerke koje ne jedu meso obično uzimaju dodatke željeza, dok one koje jedu meso, a imaju obilne menstruacije, često ne prepoznaju rizik gubitka željeza kroz krv.

Studija ima određena ograničenja, uključujući mali broj učesnica i činjenicu da nivo fizičke aktivnosti nije uzet u obzir. Ipak, rezultati naglašavaju važnost praćenja nivoa željeza u tinejdžerskoj dobi, posebno jer su posljedice nedostatka željeza tokom kasnije trudnoće povezane s razvojnim poteškoćama, prijevremenim porođajem i većim rizikom od krvarenja nakon poroda.

Anemija može uzrokovati slabost, lošiju fizičku izdržljivost, depresivne simptome i iscrpljenost. Globalni ciljevi za smanjenje anemije među ženama starosti 15 do 49 godina još nisu ispunjeni, a rok koji je prvobitno bio postavljen za 2025. produžen je do 2030. godine. Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, u Evropi i Centralnoj Aziji je 2023. godine oko 44,8 miliona žena imalo anemiju.